“Гүйж суръя” аян суугаа ажилтанд буян

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачлан хэрэгжүүлж буй “Эрүүл монгол хүн” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд амьдралын зөв хэвшил дадлыг бий болгох, эрүүл чийрэг биетэй монгол хүн бүтээх зорилготой аян, арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулах болсон. Тэдгээр аян, хөдөлгөөнүүдийн нэг нь Биеийн тамир, спортын улсын хороо, “Mongolian Elite Runners” клубтэй хамтран зохион байгуулж байгаа “Гүйж суръя” аян юм. “Монголын үнэн” сонин энэ удаагийн дугаартаа “Гүйж суръя” аяны өглөөний бэлтгэлийг онцоллоо.  

Үүрийн таван цаг. Улаанбаатар хотын төв цэг, Сүхбаатарын талбайн зүүн талд байрлах Спортын төв ордны гадаа дөрвөн зүг найман зовхисоос цугласан хүн, автомашин багшралдах нь ямар нэг онцгой үйл явдал болж буйг илтгэнэ. Зуны дэлгэр цаг бол аль нэг том албан газар зуслан, зугаалгад явахаар цуглаж байна гэж бодохсон. Гэтэл идэр есийн үед юу гэж тийм юм байх вэ.  Ордны гадаа ирсэн хүмүүс дотогш цувран орсоор л байв. Хүмүүсийг даган хэрэгт дурласаар дотогш оров. Түрүүлж ирсэн хүмүүс хувцсаа сольж заалны голд цуглараад бие халаах дасгал хийж байгаа харагдана. Төд удалгүй Спортын төв ордны төв танхим, наймаас эхлээд 80 настан хүртэл бэлтгэлийн хувцсаар гангарсан эрэгтэй, эмэгтэй хүнээр дүүрлээ. Эгнэн зогссон хүмүүсийн урд дасгалжуулагч багш гарч ирэн бие халаах дасгал хийж эхлэв. Энэ нь “Эрүүл монгол хүн” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд зохион байгуулж буй олон ажлын нэг “Гүйж суръя” аяны өглөөний бэлтгэл. Бие халаалт дууссаны дараа багшийн удирдлагаар “Гүйж суръя” заалны бэлтгэл эрүүл мэндийн алхалтаар эхлэн аажмаар  хөнгөн гүйлт рүү шилжлээ. Хөнгөн гүйлт эхэлснээс хойш цаг харвал 20 гаруй минут энэ дасгал үргэлжилдэг ажээ. Үүний дараа гүйлтийн сонгомол болон сунгалтын дасгалууд хийлгэж эхлэв. Эдгээр дасгал нь оффисын суугаа ажил эрхэлдэг хүмүүсийн хөдөлгөөний далайцыг нэмж, биеийн хөшингийг арилгадаг гэсэн шүү. Бэлтгэл хийж, дасгал хөдөлгөөнөөр хичээллэсэн хүмүүсийн хацар улаа бутарч, хөлс нь бурзайжээ. Суугаа ажилтай хүмүүсийн хувьд үнэхээр шөрмөс нь тэнийж, булчин нь амарсан бололтой. 

Заалны бэлтгэл дууссаны дараа бэлтгэлийг удирдаж байсан багштай уулзлаа. Гүйлтээр хичээллэж байгаа хүмүүс түүнийг бүчин авч зөвлөгөө авахаар шаагилдана. Тэдэнд зөвлөгөө өгсөөр бараг хагас цаг өнгөрчихлөө. Олон хүн дотроос багшийг сугалж авна гэдэг бүтэшгүй ажил байна, хүлээгээд л сууж байхаас. Түүнийг “Mongolian Elite Runners” гүйлтийн клубийн ерөнхий дасгалжуулагч Б.Доржпалам гэдэг. Би  “Гүйж суръя” аяны талаар ямар ч ойлголтгүй байгаагаа хэлбэл тэрбээр “Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Эрүүл монгол хүн” үндэсний хөдөлгөөнд ард иргэдийг оролцуулах, өглөө эрт босдог, идэвхтэй эрүүл амьдралын хэв маягийг нэвтрүүлэх зорилготойгоор энэ сургалтыг явуулж эхлээд байгаа юм” хэмээн өгүүлэв. Сургалт өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард эхэлсэн бөгөөд жил дамжаад хоёрдугаар сарын 27-ныг хүртэл үргэлжлэх ажээ. Ид хүйтний улиралд, утаатай Улаанбаатар хотын гудамжаар эрүүл алхалт хийж чадахгүй иргэдэд “Гүйж суръя” аян боломж юм. Ажлын цаг эхлэхээс өмнө эрүүл мэндээ дэмжсэн тодорхой хэмжээний хөдөлгөөн дасгал хийхээс гадна зааланд гүйчихнэ гэдэг тухайн өдрийн сэргээшээ авчихлаа л гэсэн үг. Над шиг өдөржин суугаа ажил хийдэг хүнд сайхан сонсогдож байна. Түүнээс гадна нуруу нь өвддөг, суулттай  бүр тулгуур эрхтний мэс засалд орсон хүмүүс ч аянд хамрагдаж байгаа гэнэ. Дасгалжуулагч Б.Доржпалам “Бид тэр хүмүүст эхний 20-30 минут идэвхтэй хөдөлгөөн хийсний дараа хөнгөн гүйх зөвлөгөө өгдөг. Түүнээс гадна гүйлтийн сонгомол дасгал гүйлтээс ирэх доргилтыг бууруулж өгөх зорилготой байдаг. Хүний биеийн амортизатор болсон ахиллын шөрмөсийн ачаалал даах чадвар нэмэгдэх дасгал. Ер нь хүнд гүйлтийн зөв техник суулгах зорилготой. Зөв техниктэй болсон хүний нуруунд ирж байгаа ачаалал хамаагүй багасдаг юм” гэж байна. Цаашид гүйлтээр хичээллэх хүсэлтэй байгаа хүмүүс зөвлөгөө авч, дулаан ороход эндээс авсан зөвлөгөө, туршлагаа хэрэгжүүлнэ гэдэг сэтгэгдлээ ч илэрхийлээд байгаа гэсэн. Б.Доржпалам   “Өнөөдрийн миний удирдаж явуулсан гүйлтийн сонгомол дасгал хөдөлгөөн биеийн хөгжил болоод хувь хүн өөрийн жингээрээ ачаалал дааж сурахад  бэлтгэнэ” гэв. Бэртэж гэмтэхээс урьдчилан сэргийлэх зөвлөгөөгөө авчихсан, биеийн ерөнхий хөгжлийг сайжруулах дасгал хөдөлгөөнөө мэдчихсэн хүмүүс гүйгээд байхаас өөр яах вэ. Хэдийгээр багшгүй байгаа ч хүмүүс заал тойрон гүйсээр л байна. Багш бид хоёр үзэгчдийн сандал дээр суун тэднийг ажиглана. Мэдээж багш нь тэдний гүйлтийн техникийг харахаас гадна гэмтэж бэртэх вий гэдэгт анхаарлаа хандуулж байгаа нь ойлгомжтой.

Гүйлтийн талаар олон төрлийн мэдээллийг сургалт орж байгаа өдөр болгон өгч байгаа ажээ. Эдгээр хичээллэгсдийн дотор өдөр алгасахгүй явж байгаа хичээл зүтгэлтэй хүн ч олон бий гэнэ. Анх 50 гаруй хүнтэй эхэлж байсан бол нэмэгдсээр нэг удаагийн сургалтад 150-160 хүн хамрагдаж байгаа юм байна. Оргил үедээ 200 гаруй хүн ирэх үе ч байжээ. Спорт зааланд хэт олон хүн цуглахад нэг хүнд ногдох зай талбай, агаарыг бодолцоод Баянгол дүүргийн спортын ордонд ачаалал хуваалцах санал тавьснаар  “Mongolian Elite Runners” гүйлтийн клубийн дасгалжуулагч Т.Шийтэрчулуун удирдан заалны гүйлтийн сургалт явуулж байгаа аж. Сургалтад 50-60 хүн тогтмол хамрагддаг болсон тухай сонирхуулаад авлаа. Энэ чиглэлийн сургалтыг өвлийн улиралд Улаанбаатар хотын есөн дүүрэгт зохион байгуулбал олон эерэг өөрчлөлт гарах нь ойлгомжтой.

Ерөнхийлөгчийн санаачилгаар хэрэгжиж байгаа “Эрүүл монгол хүн” үндэсний  хөдөлгөөний хүрээнд нийслэлийн есөн дүүргийн биеийн тамир, спортын зааланд “Гүйж суръя” аянтай төстэй олон үйл ажиллагаа зохион байгуулж байгаа гэнэ. Спорт бүжиг, йогийн дасгал, тамир сэргээх түргэн хөдөлгөөнт дасгалууд өглөө бүрийн 5:30-07:00 цагийн хооронд үргэлжилж байна. Үүгээр дамжин бас нэг дадал зуршлыг ард иргэдэд суулгахыг хичээж байгаа нь өглөө эрт сэрэх, орой эрт унтаж сурах гэнэ. Өглөөний дасгалдаа хамрагдахын тулд эрт унтах ёстой болдог тул ийм дадлыг суулгаж байж л эрүүл мэндээ дэмжих болох нь.

Манай урд хөрш болох Хятад улсын иргэд эрүүл мэнддээ ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Тэд хүний хамгийн том баялаг, эд хөрөнгийн нэг нь эрүүл мэнд гэдгийг нийтээрээ мэддэг учраас урт удаан, эрүүл саруул амьдрахын тулд тогтмол дасгал хөдөлгөөн хийдэг. Мэдээж, үндэс угсаанаас үл хамаарч хүн бүр урт наслахыг хүсэх нь ойлгомжтой. Талбай дээр цуглан Хятадын уламжлалт дасгал, европ бүжиг, түргэн хэмнэлт бүжгийг хөгжмийн аянд хийж байгаа бичлэг нийгмийн сүлжээнд олон бий. Бид ч зуны урин дулаан цагт талбай дээрээ цугларан ийм дасгал хөдөлгөөнүүд хийхэд болохгүй гэх зүйлгүй. “Гүйж суръя” аян энэ бүхний эхлэл болох ч юм билүү хэмээн бодно.

Гүйлтийн дасгал дуусахад цагаа харвал хүмүүс бүтэн хоёр цаг ямар нэгэн дасгал хийн идэвхтэй хөдөлжээ. Хоёр цагт авсан эрчмээр бүтэн өдөр сэргэлэн цовоо өнгөрөх биз. Ажлын бүтээмж ч нэмэгдэж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Хүмүүс ирсэн шигээ цувралдан гарч унаатай нь унааныхаа зүг алхаж буй харагдана. Тэдэнтэй хамт гарч ирээд шууд л ажил руугаа зүглэв. Зарим нь над шиг шууд ажилдаа явж байгаа ч байж мэднэ. Хотын төв цэгийн ойролцоо замын түгжрэл ч алга.  

Трамп Төмөрөө

 Эх сурвалж: Монголын үнэн сонин №003/24630/