Олон улсын стандарттай төрийн өмчийн сургуульд 1000 орчим хүүхэд суралцаж эхэллээ

“Гэртэйгээ ойрхон сур­гуультай болсондоо баяртай байна. Миний өмнө нь сурч байсан сургууль очиход 15-20 минут алхаж, хэд хэдэн зам гардаг байсан. Харин одоо сургуульдаа ирэхэд таван минут л зарцуулж байна. Шинэ сургууль үнэхээр цэвэрхэн, тав тухтай. Мөн бүх хичээл нь нэг ангид ордоггүй, зарим нь зориулалтын тоног төхөөрөмжтэй танхимд ордог нь маш сонирхолтой санагддаг. Бас багш нар маань хичээлээ ойлгомжтой заадаг учраас даалгавартаа түүртэхгүй, дуртай хийдэг болсон шүү.

Шинэ орчин учраас эхний өдөр л бага зэрэг тухгүй мэдрэмж төрж байсан. Санасныг бодоход хурдан дасаж эхэлж байгаа” хэмээн ярих М.Хүслэн бол  нийслэлийн 184 дүгээр сургуулийн 8в ангийн сурагч.  Түүнтэй адил олон хүүхэд төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааны хүрээнд олон улсын жишигт нийцсэн анги танхимтай, гэртэйгээ ойр сургуультай болж чадлаа. Тодруулбал, төрийн өмчийн сургуулийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилтын хүрээнд Боловсролын яам “Эрин эверест интернэшнл” сургуулийг бүх тоног төхөөрөмж, ширээ сандал, гадаа талбайн хамт худалдан авч, төрийн өмчийн сургууль болгох гэрээг өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 15-нд холбогдох талууд үзэглэсэн юм. Ингэснээр Баянгол дүүргийн 29 дүгээр хороо болон 20 дугаар хорооны зарим орон сууцны оршин суугчийн хүүхдүүд гэртэйгээ ойр сургуульд хамрагдах боломж бүрдсэн юм.

“Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 184 дүгээр сургууль” гэдэг нэрээ энэ сарын 10-нд УБЕГ-т албан ёсоор бүртгүүлж, гэрчилгээ, тамга тэмдгээ авснаар тус сургуулийн түүхийн эхний хуудас нээгдэж, сургалтын үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд буй.

Тус сургууль өнгөрсөн нэгдүгээр сард долоо хоногийн хугацаанд хамран сургах тойргийнхоо дагуу шинэ, нэмэлт элсэлт авчээ. Тус сургууль хувийн хэвшлийнх байхдаа 30 багш, 300 орчим сурагчтайгаар үйл ажиллагаа явуулж байсан бол төрийн өмчит болсноо одоо 60 багш,  40 бүлэг,  960 сурагчтай болж өргөжсөн байна. Нийт 40 бүлгээс 21 нь бага анги, үлдсэн нь дунд, ахлах ангийн бүлэг болон хуваарилагдсан бөгөөд бага ангийнхан хоёр, дунд, ахлах ангийнхан нэг ээлжээр хичээллэж байлаа. Ингэхдээ анги дүүргэлтийг бага ангид 30, дунд болон ахлах ангид 25 хүүхэд байх зарчим барьж, элсэлтээ авсан байна.

Б.Наранцэцэг: Гадаад хэлний төрөлжсөн сургалттай сургууль болох хүсэлтээ уламжилсан

Нийслэлийн ерөнхий боловс­ролын 184 дүгээр сургуулийн захирал Б.Наранцэцэгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Ерөнхий боловсролын сур­гуулиудад тулгамддаг нийтлэг асуудлуудын нэг нь багш, бо­ловсон хүчний дутагдал байдаг. Тухайлбал, танайх бага ангийн 21 бүлэгтэй гэхээр тийм тооны багш хэрэгтэй болно. Багшийн асуудлыг яаж шийдсэн бэ?

-“Эрин эверест интернэшнл” сургууль маань 2019 оны есдүгээр сарын 1-нд үүд хаалгаа нээж, хувийн хэвшлийн хэлбэрээр зургаа дахь жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байгаад төр, хувийн хэвшлийн харилцан тохиролцоо, түншлэлийн хүрээнд төрийн өмчит сургууль боллоо. Манайх өмнө нь бага ангийн долоон бүлэгтэй байсан. Төрийн өмчит болсноор энэ бүлэг нэмэгдэж, 21 болсон. Төлөвлөсөн хугацаандаа сургалтын үйл ажиллагаагаа эхлүүлэхийн тулд богино хугацаанд багш нараа бүрдүүлэхэд үнэхээр амаргүй байлаа. Ямартаа ч сэтгэл зүтгэлтэй, мэргэжлийн багш нараар багаа бүрдүүлсээр байна. Одоогоор бага ангийн хоёр багш дутагдалтай байгаа.

-Өмнө нь сурч, ажиллаж байсан сурагч, багш нараас үргэлжлүүлэн суралцах, ажиллах эсэх саналыг нь сонсож байж, хүсэлтийнх нь дагуу шийдвэрлэнэ гэж байсан. Энэ тал дээр ямар нэгэн хөдөлгөөн гарсан уу?

-Суралцаж байсан сурагчдаас маань нэг ч хүүхэд шилжээгүй. Мөн нэг ч багш ажлаа хүлээлгэж өгөөгүй, үргэлжлүүлэн ажиллахаар болсон. Эндээс харахад сурагчдын тухайд сургалтын хөтөлбөр, үйл ажиллагааны чанарт нэлээд сэтгэл хангалуун байдаг болохоор үргэлжлүүлэн суралцах шийдвэр гаргасан гэдгээ хэлж байсан. Харин багш нарын хувьд цалин урамшууллаас илүүтэй үнэхээр боловсролын төлөө гэсэн чин сэтгэл зүрхтэй хүмүүстэй хамтарч ажиллаж байснаа илүү их мэдэрч байна.

-Одоогоор элсэлтээ зогсоо­чихсон байгаа юм байна. Цаашид нэмэлт элсэлт авах уу. Ялангуяа ирэх хичээлийн шинэ жилээс элсэлт авч, анги бүлгээ нэмэгдүүлэх үү?

-Статистик тооцоогоор манай хамран сургах тойрогт 2300 орчим сургуулийн насны хүүхдүүд оршин суудаг. Сургуулийн хүчин чадлын хувьд хоёр ээлжээр хичээллэвэл 1800-1900 хүүхэд хүлээн авах боломжтой. Гэхдээ одоогоор үндсэн хүчин чадал, бий болгосон боловсон хүчнийхээ нөөц боломжид тааруулж элсэлтээ авч, 960 хүүхэдтэйгээр сургалтын үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд байна. Өмнө нь хувийн хэвшлийн хэлбэрээр цөөхөн хүүхэдтэй цомхон үйл ажиллагаа явуулж байсан тул нэг дор шууд олон хүүхэд хүлээн авбал сургалтын үйл ажиллагаа доголдох эрсдэлтэй учраас цаашид нөөц боломждоо тулгуурлан шат дараатай элсэлт авах нь зөв гэж харж байгаа. Харьяа зарим хүүхэд маань хувийн сургуульд сурч байгаа учраас энэ хичээлийн жилээ дуусгаад ирэх хичээлийн жилээс шилжин ирэх хүсэлтэй байгаагаа бас илэрхийлж байсан. Ер нь бол энэ хичээлийн жил дуусах дөхөж байгаа учраас хичээлийн дундаас шилжих тохиолдол бага байдаг.

-Танай сургууль өмнө нь гадаад хэлний төрөлжсөн сургалттай гэж явж байсан. Одоо төрийн өмчит болсноор сургалтын хөтөлбөр, агуулгад өөрчлөлт орж байгаа байх. Гэтэл тухайлсан хэл сонгон суралцаж байсан сурагчдын хувьд яах вэ гэдэг асуудал гарч ирж байна. Үүнийг хэрхэн шийдсэн бэ?

-Бид үргэлж сургалтын хөтөлбөр, үйл ажиллагаандаа анхаарч ажилладаг байсан. Сургуулийн үүсгэн байгуулагчид байгалийн ухааны салбарын хичээлүүдийг төрөлжсөн байдлаар оруулах зорилгоор олон улсын стандартад нийцсэн тоног төхөөрөмжөөр тоноглогдсон лабораториудыг байгуулсан. Гэхдээ элсэн суралцаж буй сурагчдаас авсан судалгаа, санал хүсэлтэд үндэслэн бид өнгөрсөн оны хоёрдугаар сараас эхлэн гадаад хэлний төрөлжсөн сургалттай хөтөлбөрийг боловсруулан хэрэгжүүлж эхэлсэн юм. Хувийн хэвшлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахад үнд­сэн хичээлийн хөтөлбөрөөс гадна уншлага, үлгэрийн цаг,  сонир­холтой математик гэх мэт нэмэлт сургалт явуулах боломжтой байдаг байсан бол төрийн өмчит болсноор эдгээр нь танагдаж байгаа. Гэхдээ бид энэ хичээлийн жилийг дуустал арай нэг онцлогтой байдлаар сургалтын үйл ажиллагаа явуулахаар төлөвлөсөн.  Өмнө нь хувийн хэвшлийн сургууль байхад нь суралцаж байсан хүүхдүүдийн эрх ашгийг хөндөхгүйн тулд хөтөлбөрөө аль болох үргэлж­лүүлнэ. Гэхдээ удирдлага хүний хувьд би гүнзгий анги, энгийн анги гэх мэтээр сургууль дотор ялгаварласан байдал бий болгохыг огт хүсдэггүй. Тиймээс ирэх хичээлийн жилээс гадаад хэлний төрөлжсөн сургалттай сургууль болох, туршилт хэлбэрээр эхлүүлэх хүсэлтээ Баянгол дүүргийн болон нийслэлийн Боловсролын газарт уламжлаад байна.

Багш, сурагчийн сургуульдаа үлдсэн шалтгаан

Өмнө нь хувийн хэвшлийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулж байхад суралцаж байсан сурагчдын сургуульдаа үлдэж, үргэлжлүүлэн суралцах болсон шалтгаан нь сургалтын чанартай холбоотой гэдгийг тодотгон хэлж байлаа. Тэдний төлөөлөл болох 10а ангийн сурагч Б.Дөлгөөн “Цөөхүүлээ байж байгаад олон хүүхэд нэмэгдэхэд эхэндээ бага зэрэг тухгүй, замбараагүй юм шиг санагдсан. Шилжин ирж буй хүүхдүүдэд сургууль, анги хамт олон, багш нар гээд бүх зүйл шинэ байгаа учраас тэдэнд дасах хугацаа хэрэгтэй байгаа байх. Тиймээс шинээр ирсэн хүүхдүүддээ зөвлөх, туслахыг хичээж байгаа. Миний хувьд сургалтын хөтөлбөр, багш нарынхаа заах арга барилд татагдаж, үргэлжлүүлэн суралцахаар болсон гэсэн бол  хоёр дахь жилдээ тус сургуульд ажиллаж буй 11а ангийн багш, математикийн багш Ц.Цэндсүрэн удирдлагуудын менежмент, арга барил, хамт олны нөхөрсөг уур амьсгал үлдэж, үргэлжлүүлэн ажиллах шалтгаан болсон гэдгийг хэлж байлаа. Тэрбээр “Би математикийн багшаар улсын сургуульд 39 жил ажилласан. Харин хувийн хэвшлийн сургуульд хоёр дахь жилдээ ажиллаж байна. Багш хүн бол ямар хэвшлийн сургууль  гэдгээс,  мөн хэдэн сурагчтай байхаас үл хамаарч хөтөлбөр, агуулгынхаа дагуу заах ёстой хичээлээ зааж, хүүхдүүдийг мэдлэг мэдээллээр ханган ажилладаг. Манай сургууль хувийн хэвшлийнх байхдаа бүх хичээл дээрээ амаар шалгалт авдаг жишигтэй. Энэ жишгээ одоо ч үргэлжлүүлнэ. Математикийн хичээл дээр ам шалгалт авна гэхээр сурагчид эхлээд гайхаж хүлээж авч байсан. Тоог зөв бодох нэг хэрэг. Харин түүнийгээ хэрхэн бодсон тухайгаа арга аргачлалтай нь тайлбарлаж чаддаг байвал гүйцэтгэл төгс болно. Хүүхдүүд математикийн тоо, томьёоллыг буруу уншиж, тайлбарладаг. Жишээлбэл, 0.5 гэсэн тоог олонх  нь нойл аравны тав гэж уншдаг. Уг нь бол тэг аравны тав гэж унших ёстой шүү дээ. Тиймээс ам шалгалт нь хүүхдүүдэд математикийн хэлээр зөв ярих, өөрийгөө илэрхийлэх, ярих чадварт сургадаг, мөн хүүхэд хүүхдээсээ суралцдаг, бодсон тоо, бодлогоо тайлбарлаж ярихад толгойд илүү тогтож үлддэг гэх мэт олон давуу талтай” хэмээн ярилаа.

Түүхийн хуудсаа шинэ шийдэл, том амжилтаар эхлүүлжээ

Нийслэлийн ерөнхий боловс­ролын 184 дүгээр сургуульд хувийн хэвшлийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулж байх үедээ хэрэгжүүлж байсан хэв маяг, арга барил, шийдэл зэргийг, мөн дугуйлан, секц, клуб, сургалтын үйл ажиллагаанаас боломжит хувилбаруудыг нь үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэхийг зорьж буйгаа тус сургуулийн захирал тодотгож байлаа. Тухайлбал, тогтсон хөтөлбөр, агуулгынхаа хүрээнд үндсэн хичээлүүдээ заахаас гадна бусад сургуульд заадаггүй, хожим амьдралд нь хэрэг болохуйц мэдлэг мэдээллийг олгох, зөв эерэг харилцаа хандлагатай байх, өөрийгөө зөв илэрхийлэх чадварт сургах, хүсэл сонирхолд нь тулгуурлаж, идэвх оролцоог нь нэмэгдүүлэх зэргээр менежментийн хувьд бусдаас арай өөр, онцлог байхыг хичээдэг байна. Мөн бага ангийнхан цайны газартаа хооллодог бол дунд болон ахлах ангийнхан тогтсон хоолны цагтай байдаг аж. Энэ мэтчилэн жишиг болсон, хэрэгжүүлж болохуйц арга барил, ажил хэргийг үргэлжлүүлэн жишиг сургууль болох том зорилго дэвшүүлжээ.

Нийслэлийн ерөнхий боловс­ролын 184 дүгээр сургууль түүхийн эхний хуудсаа шинэ шийдэл, том амжилт бүтээлээр бичжээ. Тодруулбал, шинэ шийдлийн тухайд “Харүмафүжи” сүүний фермтэй хамтын ажиллагаа эхлүүлж, “Сүү” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэн, эцэг эхчүүдийн хүсэлтээр 1-9 дүгээр ангийн сурагчид болон багш  нартаа өглөө бүр химийн орц найрлагагүй, цэвэр сүү өгч, эрүүл мэндэд нь үнэтэй хувь нэмэр оруулж эхэлжээ. Харин амжилтын тухайд нийслэлийн Баянгол дүүргийн 60 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулсан хүүхдийн спортын зуны VIII наадмын 100 буудалт даамны тэмцээнд оролцож, багийн дүнгээр нэгдүгээр байр эзэлсэн байна.

С.Юмсүрэн

 Эх сурвалж: Монголын үнэн сонин №006/24633/